Gmina jest również atrakcyjnym miejscem dla osób lubiących aktywnie spędzać czas. Ukształtowanie terenu, wzniesienia o zróżnicowanym nachyleniu oraz płaskich grzbietach sprawiają, że uprawianie turystyki pieszej i rowerowej cieszy się tu dużą popularnością.
Przez teren gminy poprowadzone są dwa szlaki rowerowe zielony i żółty o łącznej długości 38,9 km, żółty szlak pieszy, małopolski trakt architektury drewnianej oraz liczne nieoznakowane trasy pieszych i rowerowych wycieczek.
SZLAKI PIESZE
Szlak pieszy żółty
Szlak pieszy żółty w kierunku północnym prowadzi przez most do drogi Myślenice - Gdów w prawo w kierunku Gdowa, następnie w lewo do Dziekanowic i przez Hucisko schodzi do Winiar.
Szlak pieszy żółty w kierunku zachodnim wytyczony jest obok zamku w Dobczycach. Prowadzi do Pasma Ostrysza (ok. 2 godz.). przez- Kamiennik (818m. n.p.m.), Przełęcz Sucha - Łysina (891 m. n.p.m.) i Lubomir (904 m n.p.m.) schodzi do Wierzbanowej.
Z żółtym szlakiem łączy się szlak niebieski, który umożliwia wędrówkę w kierunku zachodnim, obok kurhanów z VII wieku, wzgórzem Trupielec (476 m. n.p.m.) prowadzi do Trzemeśni lub przez Krowią Górę do Myślenic; natomiast w kierunku wschodnim przez Ostrysz (523 m. n.p.m.) schodzi do Czasławia.
Ścieżka spacerowa „Niezapominajka” w Kornatce
Odnowiona została prawie 12 kilometrowa malownicza, edukacyjna ścieżka spacerowa „Niezapominajka” w Kornatce (prace zostały wykonane w sierpniu 2015 r.). Zniszczone lub brakujące oznakowanie zastąpiły znaki umieszczone na drzewach i drogowskazach. Są one czytelne i przygotowane zgodnie z przyjętymi przez PTTK zasadami. W niedługim czasie pojawią się również ławy drewniane, na których będzie można przysiąść i odpocząć. Zapraszamy mieszkańców i turystów na spacer. Jest to trasa o trudności umiarkowanej. Na ścieżce znajdują się niewielkie podejścia, a trasa jest poprowadzona w większości przez nieutwardzone drogi szutrowe i żwirowe. Czas przejścia ok. 5 godzin, zaczynając z parkingu w centrum Kornatki (naprzeciwko OSP).
Ścieżka „Niezapominajka”
Początek: Parking w centrum Kornatki (naprzeciwko OSP)
Współrzędne GPS: N 49° 50' 47", E 20° 04' 46"
Kornatka
Wieś położona między południowym brzegiem Jeziora Dobczyckiego a Pasmem Glichowca. Geograficzne teren ten jest zaliczany do Pogórza Wielickiego. Pierwsza wzmianka o Kornatce pojawia się w dokumencie nadania jej Klemensowi z Moskorzowa przez Władysława Jagiełłę w 1390 r. Jednak część Kornatki o nazwie Burletka (kiedyś osobna wieś) posiada znacznie starsze ślady osadnictwa, którymi są kurhany ciałopalne pochodzące z VII wieku. Podczas Wielkiej Wojny w roku 1914 na szczycie Trupielca stacjonowali Rosjanie, których linia obrony została przełamana po ciężkich walkach 5 grudnia 1914 r. w ramach rozpoczynającej się operacji łapanowsko-limanowskiej.
Również w czasie II wojny światowej Kornatka była miejscem formowania się polskiej konspiracji. W gajówce W. Piwowarskiego Rogacza w roku 1944 znajdowała się komenda myślenickiego obwodu Armii Krajowej „Murawa”. W miejscowości także liczne kapliczki, z których niektóre posiadają status zabytków.
Brzezowa
Wieś położona na północ od Kornatki. Pierwsze wspomnienie pojawia się w tym samym akcie nadania z 1390 r. Duży obszar Brzezowej znalazł się pod wodami utworzonego w 1986 r. Jeziora Dobczyckiego. Zatopiono wtedy również folwark Gaik, w którym po wojnie znajdowała się stacja doświadczalna UJ. Obecnie na niezalanym terenie znajduje się stacja badawcza IGiGP UJ.Jedynymi ocalałymi zabytkami Brzezowej są XIX wieczne kamienne figury przydrożne.
Kurhany Ciałopalne
W okolicach polany pod Trupielcem oraz składu drewna warto na chwilę zejść ze szlaku i poszukać w otaczającym lesie kurhanów ciałopalnych. Jest ich w sumie około 40, w tym 21 w okolicy składu drewna. Odkryto je w 1934 r., a następnie w latach 1963-1965 przeprowadzono dalsze badania. Kurhany te datowane są na około VII – IX wiek.
Diabelski Kamień na Styrku
Spacerując ścieżką „Niezapominajką” warto zobaczyć również duże skałki zbudowane z odpornych piaskowców istebniańskich. Do diabelskiego kamienia możemy dojść wyruszając z parkingu w centrum Kornatki w kierunku Kościoła. Gdy „Niezapominajka” skręca w prawo za kościołem my idziemy nadal prosto skręcamy w następna asfaltową uliczkę w lewo. Na kolejnym rozwidleniu wybieramy drogę w lewo i tą drogą pomiędzy domami dochodzimy do skałki w formie baszty o wymiarach 5 x 3,5 m oraz wysokości 4,5 m.
Baszta skalna pod Wielką Górą
Baszta skalna pod Wielką Górą ma 8 m średnicy oraz 5 m wysokości. Aby do niej dotrzeć należy na skrzyżowaniu przy leśniczówce udać się w kierunku Trupielca. Po około 200 m skręcamy w prawo na drogę trawersującą Wielką Górę. Tą drogą po 500 m docieramy do skałki.
Gajówka „Rogacza”
W jednym z domów znajdujących się na Sarnulkach (przysiółek Kornatki) podczas II wojny światowej znajdowała się komenda obwodu AK „Murawa”. Jest to również miejsce w którym krzyżują się historie takich akcji partyzanckich jak „Odbicie Prawdzica”, „Bitwa o Łysinę” oraz miejsce zakończenia szlaku bojowego przez zgrupowanie AK „Żelbet” w grudniu 1944 r. i niektórych oddziałów zgrupowania „Kamiennik” w styczniu 1945 r.
Drogami leśnymi i polnymi przez piękne lasy w Kornatce biegnie ścieżka spacerowa „Niezapominajka”. Trasa rozpoczyna się w centrum Kornatki, na parkingu przed strażnicą OSP. Kierując się tabliczkami informacyjnymi można zobaczyć cmentarz, liczne potoki, malownicze krajobrazy panoramy Dobczyckiej oraz cały urok rozciągającego się lasu. Fragment trasy biegnie po malowniczej, miejscami zachowanej jeszcze poniemieckiej brukowanej drodze z kamienia, która wtapia się w krajobraz gęstego lasu. Górzysty teren oraz kręte ścieżki czynią trasę ciekawszą. Ścieżka pozwala na urozmaicone prowadzenie plenerowych lekcji biologii i ekologii oraz szeroko rozumianą edukację ekologiczną mieszkańców regionu. Dużym atutem tejże trasy jest fakt, że zatacza krąg, więc można wrócić w miejsce gdzie się zaczęło wędrówkę. Cała ścieżka spacerowa obejmuje 11,73km. W połowie trasy w kilometrze 5,95 można skrócić trasę przechodząc 1,33km drogą asfaltową bezpośrednio do parkingu. Prowadzi drogami leśnymi oraz polnymi. Dzięki dobremu połączeniu z oznakowanymi szlakami PTTK można dostosować długość trasy dla własnych potrzeb. Od kilometra 1,48 styka się z żółtym szlakiem i biegnie równo z nim aż do kilometra 4,46. Natomiast w pobliżu kurhanów ciałopalnych, na odległości 6,40km ścieżka spotyka się z niebieskim szlakiem. Najwyższa wysokość trasy ścieżki jest w km 6,4 i wynosi 457,2 m n.p.m. Wysokość parkingu 285,0m n.p.m. Natomiast najniższa wysokość mieści się w km 9,82 i wynosi 337,00m n.p.m
INFORMATOR O ŚCIEŻCE NIEZAPOMINAJKA - DO POBRANIA
SZLAKI ROWEROWE
Szlak rowerowy żółty na terenie Gminy i Miasta Dobczyce
Trasa ścieżki rowerowej zaczyna się przy siedzibie dobczyckiego Oddziały PTTK na ulicy Podgórskiej. W większości trasa została wytyczona po asfaltowych drogach lokalnych i gminnych, na których można poruszać się rowerami szosowymi. Dwa odcinki: między Stadnikami a Stryszową (w gminie Gdów) oraz ulicą Widokową w mieście Dobczyce wytyczone są po drogach szutrowych i polnych, na których konieczny jest rower z oponą przystosowaną do takich dróg. Odcinki te można objechać drogami asfaltowymi.
Szlak wyznakowany jest w taki sposób, aby pokazać zwiedzającym go turystom najciekawsze miejsca Gminy i Miasta Dobczyce położone na wschód od rzeki Raby. Jadąc od Dobczyc w kierunku Gdowa pierwszym odwiedzanym miejscem jest Rynek miasta w Dobczycach, pierwotnie centrum miasta znajdowało się na Górze Zamkowej a po nowej lokacji miasta w 1768 r. zostało przeniesione tutaj. Przy rynku mającym postać szerokiej ulicy znajduje się neogotycki kościół pw. MB Wspomożenia Wiernych zbudowany po II Wojnie Światowej oraz budynek remizy strażackiej z charakterystyczną wieżą. W południowej części rynku znajduje się figura św. Floriana z 1768 r. u podnóża tej figury znajduje się symboliczny grób nieznanego żołnierza, na którym składane są kwiaty podczas świąt patriotycznych. W tym miejscu też rozegrała się partyzancka bitwa z niemieckim okupantem szerzej znana, jako „Odbicie Prawdzica”, na cześć brawurowego biegu partyzantów stacjonujących na polanie Sucha, co roku młodzież z okolicznych szkół biegnie w sztafecie między Dobczycami a Wiśniową. Kolejnym zabytkiem położonym w pobliżu szlaku jest Zamek Dobczycki powstały na przełomie XIII i XIV w., w którym przebywali w nim m.in. królowie W. Łokietek, K. Wielki, W. Jagiełło oraz Jadwiga Andegaweńska. Przy zamku działa również skansen Architektury drewnianej w którym znajdują się Karczma „Zbój” przeniesiona z Krzyszkowic oraz mniejsze drewniane budynki przniesione tu z okolicznych miejscowości, głównie z folwarku w Gaiku, uchronione przed zalaniem wodami jeziora Dobczyckiego. W obrębie Starego Miasta w Dobczycach znajduje się tez kościół pw. Jana Chrzciciela wzniesiony w XIX w. Mijając bramę zamku ulicami Przedbronie oraz Górską dojeżdżamy do ulicy Widokowej (nie przejezdnej dla rowerów szosowych). W tym miejscu znajduje się wzniesienie Grodzisko oraz Marwin, z którym związane jest istnienie szubienicy miejskiej, nazwa pochodzi od słów „mar za winy”. Po przejechaniu przez drogę wojewódzką ścieżka rowerowa wspina się na szczyt wzgórza nad Skrzynką, na którym stoi Krzyż Milenijny ustawiony tu pod koniec 2000 r. w ostatnim czasie oświetlony nocą. W okolicach Krzyża znajduje się dogodne miejsce na odpoczynek, z którego można podziwiać rozległą panoramę na Dobczyce i dolinę rzeki Raby poniżej Dobczyc oraz Beskid Średni i Wyspowy a przy sprzyjającej pogodzie ostre szczyty Tatr. Kolejnym miejscem, obok którego przebiega żółta ścieżka rowerowa z Dobczyc do Gdowa jest eklektyczny przebudowany w XIX w. dwór Krzyworzeka należący do Stadnickich. Po dotarciu do drogi głównej ścieżka rowerowa skręca w lewo natomiast skręcając w prawo (drogowskaz) po ok. 600m dotrzeć można do zabudowań Wyższego Seminarium Duchownego Księży Sercanów, założonego tu po drugiej wojnie światowej. Pierwsi bracia przybili tu jeszcze podczas wojny, do czego zmusili ich Niemcy zajmując część domu zakonnego. Po wojnie w czasach stalinizmu pomimo dużych utrudnień z strony władz w trzy lata udało się oddać do użytku braci nowy dom zakonny oraz kościół. Przy domu zakonnym znajduje się Muzeum Misyjne związane z działalnością Sercanów wśród mieszkańców Afryki i Azji. Jadąc dalej ścieżką rowerową w kierunku Gdowa po lewej stronie mija się zabudowania dworskie i dwór Bednarskich wybudowany tu w międzywojniu. Następnie trasa ścieżki skręca w kierunku Stryszowej, na tym odcinku droga jest nieprzejezdna dla roweru szosowego na odcinku około 150 m.
Szlak rowerowy zielony okrężny w Gminie i Mieście Dobczyce
W 2015 roku wytyczono, wraz z oznakowaniem w terenie, nową trasę szlaku rowerowego zielonego.
Zmiany szlaku dotyczyły następujących odcinków:
- terenu od ul. Podgórskiej, wzdłuż Raby aż do nowego mostu bedącego częścią obwodnicy Dobczyc,
- terenu w Dziekanowicach, przy szkole podstawowej,
- terenu przy dworze w Sierakowie.
Szlak na całej długości jest poprowadzony po asfaltowych drogach lokalnych i gminnych. Niewielki fragment szlaku przebiega przez drogę wojewódzką 967 oraz 964 ze względu na konieczność zachowania ciągłości szlaku. Szlak rowerowy wyznakowany jest w taki sposób, aby w ciągu jednej kilku godzinnej wycieczki rowerowej pokazać turyście największe atrakcje Miasta i Gminy Dobczyce, szczególnie te znajdujące się po zachodniej stronie rzeki Raby.
Szlak rozpoczyna się przy siedzibie informacji turystycznej Miasta i Gminy Dobczyce oraz dobczyckiego Oddziału PTTK na ulicy Podgórskiej. Następnie przez park dociera do ul. Targowej i przekracza most na rzece Rabie. Następnie skręca w ulicę Budowlanych, a następnie na ścieżkę pieszo-rowerową w kierunku ul. Jałowcowej, tą ulicą aż do ulicy Energetyków i dalej ulicą Cegielnianą do Stojowic. Za Stojowicami skręca w kierunku Nowej Wsi. Za zakładem MPWiK Kraków skręca w lewo w kierunku Remizy w Nowej Wsi. Za tą miejscowością ścieżka biegnie w kierunku Sierakowa i dalej wzdłuż drogi wojewódzkiej 964 w kierunku Dziekanowic. Następnie przez Dziekanowice Dziekankę do Winiar. W Winiarach dobiega do drogi wojewódzkiej 967 (Łapczyca – Myślenice) i skręca w kierunku Myślenic. Na pierwszym rondzie w miejscu skrzyżowania dróg wojewódzkich 967 i 964 skręca w lewo i przejeżdża przez nowy most na rzece Rabie. Dalej biegnie wzdłuż ulic Jagiellońskiej i Rzeźniczej aż do ulicy Podgórskiej.
W trakcie wycieczki turysta mija kolejno następujące atrakcje turystyczne. Pierwszą z atrakcji jest zapora spiętrzająca wody rzeki Raby w Dobczycach. Ukończona w 1986 r. w związku z budową zbiornika Dobczyckiego, jest to budowla konstrukcji ziemno-żelbetonowej o wysokości 30 m i długości w koronie 617 m. Następnie przejeżdżając ul. Jałowcową mijamy skryty między drzewami polsko-radziecki cmentarz z II wojny światowej. Kryje on ciała 369 żołnierzy Armii Czerwonej oraz kilku Polaków. Cmentarz założono na planie prostokąta. Otacza go zbudowany z murowanych słupów płot. Całość zamyka metalowa brama. Wewnątrz znajduje się sześć grobów ziemnych. Inskrypcja na jedynym zachowanym nagrobku głosi, iż pochowani w tym miejscu zostali: nieznany z imienia i nazwiska plutonowy o pseudonimie "Góral", pochodzący z oddziału "Lisowczycy" oraz kapral Ignacy Jankowski, pseudonim "Twardy" z oddziału "Śmiały". Powyżej na Jałowcowej Górze znajduje się kompleks rekreacyjno-wypoczynkowy Hotel Dobczyce. W Stojowicach turysta może obejrzeć zasługujący na uwagę zespół dworski z XVIII wieku wraz z zabudowaniami mieszkalno – gospodarczymi i ogrodem, znajdujący się obecnie w rękach prywatnych oraz barokową kapliczkę Męki Pańskiej z 1624 roku (jedna z najstarszych w Gminie Dobczyce). Przedstawienia znajdujące się na kapliczce to: od frontu Ukrzyżowanie wraz z postaciami Matki Boskiej i Marii Magdaleny, z lewej Biczowanie, z prawej Niesienie Krzyża i Weronika ocierająca twarz Chrystusa, z tyłu Złożenie do Grobu ciała Jezusa. Kolejnym miejscem, którego turysta na pewno nie przegapi są zabudowania Zakładu Uzdatniania Wody Raba należące do Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Krakowie. Warto zwrócić uwagę, że na terenie zakładu (niestety za bramą i trzeba uzyskać przepustkę aby podejść) znajduje się granitowy głaz narzutowy przyniesiony tu podczas zlodowaceń. Kolejną atrakcją mijaną na szlaku jest zabytkowy kompleks dworsko-parkowy w Sierakowie, którego najważniejszym elementem jest klasycystyczny pałac zbudowany w 1864 r. Kiedyś należał do takich rodów jak Lubomirscy, Romiszewscy czy Przychoccy, po wojnie znajdował się w nim szpital uzdrowiskowy, a obecnie jest tu czterogwiazdkowy hotel. W Dziekanowicach zobaczyć można romański kościół Św. Marii Magdaleny i Św. Mikołaja w Dziekanowicach. Jest to jedna z nielicznych romańskich świątyń w polskich Karpatach. Ocenia się, iż mogła powstać na przełomie XI i XII w. Obecny wygląd kościoła jest wynikiem przebudowy z XVII w. Nie objęła ona jednak prezbiterium, czyli nawy romańskiego kościoła. Wewnątrz kościoła znajdują się fragmenty polichromii z XII w. Aby zobaczyć ten obiekt należy odbić ze szlaku (pominąć zjazd na Dziekanowice Dziekankę) i kierować się prosto, drogą wojewódzką około 1 kilometra.