Władysław Kowalski – Zasłużony dla Ziemi Dobczyckiej

zdjęcie - wręczenie tytułu Zasłużony dla Ziemi Dobczyckiej: Podczas otwarcia sezonu turystycznego na zamku w Dobczycach, odbyło się wręczenie wyróżnienia „Zasłużony dla Ziemi Dobczyckiej” śp. Władysławowi Kowalskiemu. Miejsce uroczystości nie było przypadkowe, bowiem na zamku mogliśmy się spotkać dzięki Laureatowi tytułu, który był inicjatorem odbudowy dobczyckiej warowni.

Wyróżnienie „Zasłużony dla Ziemi Dobczyckiej” nadawane jest przez Radę Miejską osobom szczególnym, które swoimi czynami i pracą przysłużyły się rozwojowi gminy Dobczyce. Po odczytaniu przez burmistrza Pawła Machnickiego uchwały o nadaniu tytułu Zasłużonego na ręce rodziny śp. Władysława Kowalskiego złożony został list gratulacyjny oraz symboliczna, odlana z brązu koza.

„Jestem szczęśliwy, że i mnie dane było współpracować z Władysławem Kowalskim. Dlatego z pełnym przekonaniem mogę powiedzieć, że praca z Nim była przyjemnością, wyzwaniem i nauką. Wiele wymagał od innych, ale jeszcze więcej dawał od siebie. Każdy kto choć zetknął się z Nim, czuł że był to Człowiek niezwykłej charyzmy” – mówił burmistrz Paweł Machnicki.

Wyróżnienie w imieniu rodziny Kowalskich przyjęli córka Władysława – Zenona i syn Jerzy.

Burmistrz wraz z przedstawicielem Rady Miejskiej w Dobczycach - Włodzimierzem Juszczakiem po wręczeniu wyróżnienia złożyli kwiaty na grobie "Zasłużonego dla Ziemi Dobczyckiej" Władysława Kowalskiego.

Wnioskodawcą przyznania wyróżnienia był zarząd dobczyckiego oddziału PTTK.

 

Władysław Kowalski (1921 – 1993)

zdjęcie Władysław Kowalski17 lutego 1921 roku, w Dobczycach na świat przyszedł Władysław Kowalski, czwarty syn, a szóste dziecko Franciszki ze Stochów i Wincentego Kowalskiego.

Szkołę podstawową ukończył w 1935 r., tuż przed wojną w latach 1937-39 uczył się eksternistycznie w Gimnazjum Koedukacyjnym w Dobczycach. W styczniu 1939 r. został skierowany pismem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego do Myślenic, celem dalszego kształcenia przed planowanym przyjęciem do Szkoły Kadetów w Warszawie. Wojna pokrzyżowała te plany. We wrześniu 1939 r. wstąpił do oddziału mjr. Bacewicza, w 1940 r. został zaprzysiężony przez członka ZWZ z Krakowa z Krakowa, J. Klimowskiego. W podziemiu zajmował się łącznością i kolportażem prasy, prowadził nasłuch radiowy stacji Londyn.

W wieku 22 lat, w 1943 r. zdał maturę na tajnych kompletach. W tym samym roku ożenił się z Jadwigą Michalską, z którą miał czwórkę dzieci – Basię, Jurka, Renatę i Zenonę. W roku 1951 otrzymał tytuł magistra geografii na Uniwersytecie Jagiellońskim, broniąc pracy pt. „Monografia społeczno – gospodarcza Dobczyc” i podjął pracę w krakowskim Miastoprojekcie. W 1959 r. rozpoczął pracę pedagoga w szkole w Brzezowej, od roku 1968 pracował już w Szkole Podstawowej w Dobczycach.

W roku 1952 swoją działalność, nieoficjalnie jeszcze, rozpoczęło dobczyckie koło PTTK, którego prezesem, jednogłośnie, został wybrany Władysław Kowalski. Formalnie koło powołane zostało 2 lata później.

Rok 1960 był przełomowym dla Władysława Kowalskiego i samych Dobczyc – jesienią tego roku ruszyła odbudowa zamku. Było to możliwe dzięki Jego niestrudzonym staraniom, gdyż od lat zabiegał o to w powiatowych i wojewódzkich urzędach zajmujących się ochroną zabytków.

W odbudowę zamku zaangażowała się cała rodzina Kowalskich wraz z grupą przyjaciół z PTTK.  Był wśród nich również archeolog i społecznik dr. Gabriel Leńczyk. Później do tego niewielkiego grona dołączyli uczniowie pobliskich szkół i pracownicy lokalnych zakładów pracy.  Odbudową żyło całe miasteczko. Dzięki artykułom (m.in. w Dzienniku Polskim, Gazecie Krakowskiej, Echu Krakowa) autorstwa Władysława Kowalskiego, Dobczyce nie były już tylko atrakcją turystyczną dla mieszkańców Krakowa, ale stały się również rozpoznawalne wśród historyków i działaczy turystycznych w całej Polsce. W roku 1961 Film Polski nakręcił kronikę obrazującą prace na zamku.

Już w roku 1963, podczas obchodów 600 – lecia miasta, w zadaszonych 2 salach na górnym dziedzińcu zamku, otwarto oficjalnie Muzeum Regionalne Ziemi Dobczyckiej.

Pierwszym kustoszem dobczyckiej warowni został Władysław Kowalski. 

Kilka lat po rozpoczęciu prac na zamku, na Wzgórzu Starego Miasta, zaczęła się również budowa skansenu, którego oficjalne otwarcie nastąpiło w 1988 r.   

Władysław Kowalski był człowiekiem wielu talentów, wśród nich ujawnił się również talent aktorski. Przez 18 lat był kierownikiem Amatorskiego Zespołu Teatralnego, który początkowo fundusze z występów przeznaczał na budowę szkoły podstawowej i sprzęt strażacki. Od roku 1960 podjęto uchwałę, że dochód z przedstawień przeznacza się na prace wykopaliskowe i rekonstrukcyjne zamku.

Władysław Kowalski jako malarz – amator był autorem wizualizacji dobczyckiego zamku. Jako pisarz wydał dwie publikacje dotyczące Dobczyc - „Dobczyce. Przeszłość i teraźniejszość”, „Dobczyce. Muzeum Regionalne PTTK w Zamku i Skansenie”.

Zmarł w roku 1993, został pochowany na cmentarzu „Jeleniec”, na swym ukochanym Wzgórzu Starego Miasta.

W roku 2017 staraniem rodziny i PTTK wydana została publikacja „Pasjonat, biografia” poświęcona Władysławowi Kowalskiemu. Dochód ze sprzedaży zostanie przeznaczony na rzecz dalszej odbudowy dobczyckiego zamku, tak jak zapewne życzyłby sobie tego bohater książki.   

Medale i odznaczenia:

- Złota Odznaka PTTK (1965 r.)

- Srebrna Plakieta Światowida (1968 r.)

- Nagroda Zarządu Głównego Związku Teatrów Amatorskich (1968 r.)

- Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1971 r.)

  - „Wawrzyn turystyczny” Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich i Klubu Dziennikarzy Turystycznych (1975 r.)

- Nagroda Kowalskich od czytelników Kuriera Polskiego (1975 r.)

- Złoty Krzyż Zasługi (1978 r.)

- Złota Odznaka ZNP (1980 r.)

- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1981 r.)

- Złota Odznaka – Za zasługi dla Ziemi Krakowskiej (1983 r.)

- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1983 r.)

- Medal 40 – lecia Polski Ludowej (1984 r.)

- Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci  Narodowej (1984 r.)

Galeria: 

Wręczenie  wyróżnienia "Zasłużony dla Ziemi Dobczyckiej"
Wręczenie  wyróżnienia "Zasłużony dla Ziemi Dobczyckiej"
Złożenie kwiatów na grobie Władysława Kowalskiego